Ali Açıkgöz
Yönetim Danışmanı

Nelson, örgütün mevcut sorunlarını çözmek için, örgüt içinde ve dışındaki farklı grupları ve bakış açılarını bir araya getirebilme yeteneği örgütsel sosyal sermaye olarak tanımlamaktadır. Benzer şekilde Knoke, sosyal aktörlerin örgüt içinde veya örgütler arasında diğerlerinin kaynaklarına ulaşmak için oluşturdukları bağlantılar ve harekete geçirdikleri süreç olarak tanımlamaktadır.   

Örgütsel sosyal sermaye; her bir üyenin sahip olduğu bireysel kazanımlardan farklı olarak, örgüt içerisindeki sosyal ilişki düzeyini yansıtan, üyelerin ortak amaç yönelimlerini ve paylaşılan güveni düzeylerini, çalışanları hem işverenlerine, hem de birbirlerine bağlayan bir “yapıştırıcı” olarak ifade edilmektedir. Buradan hareketle ortak amaçları ve hedefleri başarmada önemli olan kaynak olarak ifade edilmektedir.

Örgüt çalışanlarının kendi aralarındaki ve yöneticilerle olan ilişkileri, örgütün diğer örgütlerle olan ilişkisi ve müşterilerle, tedarikçilerle olan ilişkileri o örgütün sosyal sermayesini oluşturmaktadır.
Nahapiet ve Ghoshal, örgütsel sosyal sermayeyi yapısal, ilişkisel ve bilişsel olmak üzere 3 ana boyut ve bunlara bağlı 9 alt boyutta incelemişlerdir. Nahapiet ve Ghoshal sosyal sermayenin yapısal boyutunu, birimler ve insanlar arasındaki sosyal etkileşim ile ele almaktadırlar. Yazarlara göre, ağların kendisi bu boyutun temelini oluşturmaktadır. Sosyal sermayenin ilişkisel boyutu da, güven, güvenilirlilik, normlar, yükümlülükler, gibi ilişkileri ifade etmektedir ve ilişkisel sosyal sermaye güven, karşılıklılık normları ve kimlik alt boyutlarıyla açıklanmaktadır.  Sosyal sermayenin bilişsel boyutu ise, ortak dil, örgütsel kodlar, hikayeler gibi alt boyutlardan meydana gelmektedir.

Literatürde örgütsel sosyal sermayenin işlevleri şöyle ifade edilmektedir: bilgi akışını kolaylaştırma, önemli bilgilerin korunması, örgütsel birlikteliğin sağlanması ve yenilikçiliği kolaylaştırma.

Sosyal sermaye her örgütsel yapıda vardır. Örgütlerdeki bu sosyal sermaye varlığı örgütün yapısal özelliklerine göre değişir. Yani, örgütlerde var olan bu sosyal sermaye örgütün özelliğine göre tüketilerek azaltılabilir veya korunarak artırılabilir. Örgütlerin sahip olduğu sosyal sermaye, çalışanların sosyal sermayesinden oluşmaktadır. 

Kaynakça için: ali@netika.com.tr